Persoonlijk profileren. Vooral ongemakkelijk of een must?
Personal branding is dat niet alleen iets voor bekende Nederlanders? Waarom zou ik me daar bezig mee houden? Dat is wellicht ook hoe jij over personal branding denkt.
Ik geef veel trainingen persoonlijk leiderschap. 1 dag staat dan helemaal in het teken van personal branding, oftewel “persoonlijk profileren”. En bij veel deelnemers roept dit toch wat gevoelens van ongemak op.
Ineens wordt je dan geconfronteerd met vragen als:
Wie ben je? Waar sta je voor? Wat zijn je talenten? Waar ben je goed in? Wat is jeWat is je missie? Wat is je passie? Wat onderscheidt jou? Hoe zien anderen jou en komt dat overeen met hoe je wilt dat anderen jou zien?
Wat maakt nou dat mensen deze vragen, die over zichzelf gaan en waar ze zelf het best antwoord op weten, nou zo ongemakkelijk vinden? Als ik de verhalen van alle mensen die ik coach en train beluister dan kan ik wel een aantal oorzaken bedenken. Onderstaand beschrijf ik er 3.
Oorzaak 1: Niet bewust van eigen kwaliteiten
Als je iets heel graag doet en je bent er ook goed in, dan kost iets je weinig moeite. Je vind het dan doodnormaal dat je dat doet en dat je dat op die manier aanpakt. Dit maakt dat je niet bewust bent dat het voor anderen minder vanzelfsprekend is. Het tegenovergestelde gebeurt als ik mensen vraag om hun valkuil. Die valkuil vraagt de bewuste aandacht wel en kost vaak energie. Die is voor mensen daarom makkelijker te benoemen.
Binnen een systeem, bijvoorbeeld vriendenclub of op je afdeling, ben jij misschien vaak degene die met het creatieve idee komt, of die anderen weet te enthousiasmeren of die het voortouw neemt om iets te organiseren. Ga eens na welke rol jij vaak op je neemt. En vraag je eens af: waarom ben jij diegene? wat haal je eruit voor jezelf? wat is de waarde voor de anderen?
Oorzaak 2: Bescheidenheid
Nederlanders staan bekend als een nuchter volkje. Doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg. Als wij kijken naar bijvoorbeeld een Amerikaanse series of films zien we voorbeelden van mensen die veel makkelijker praten over hun jarenlange ervaring, succesverhalen en extra inzet. Zij maken zichtbaar voor anderen wat ze kunnen en wat ze bereikt hebben. Op deze manier overtuigen ze anderen dat ze geschikt zijn voor een bepaalde functie en of rol. Voor ons kan dat voelen als “opscheppen”. Zeker in films waarbij het persoonlijk profileren ten koste gaat van een ander. Het zogenaamde ellebogenwerk. Hierdoor heeft persoonlijk profileren wellicht een “negatieve” betekenis gekregen.
Oorzaak 3: Waarom en hoe dan?
Als je wat doorvraagt dan zijn de meeste mensen toch wel te overtuigen van het feit dat het soms handig is om jezelf meer zichtbaar te maken. Bij solliciteren is dat in ieder geval de bedoeling. Jij wilt jezelf verkopen voor die baan en als jij jezelf niet aanprijst, hoe weet de toekomstige werkgever dan waarom hij voor jou moet kiezen?
Maar ook sta je niet op het punt om van baan te veranderen, dan nog is het handig om je te profileren. Door zichtbaar te wat je kan en wat je doet maak je meer kans op leuke taken, interessante projecten, complimenten en waardering en eventuele promotie, salarisverhoging etc. In feite doe je jezelf te kort als je jezelf onzichtbaar maakt.
Overtuigd? Maar dan komt de “hoe” vraag. Hoe kan ik mij profileren, qua inhoud, qua persoonlijke presentatie, via welke platformen?
Je bent meer dan je CV. Dus maak het groter. Wat zijn jouw merkwaarden? Er zijn vele merkmodellen uit de marketing die ontworpen zijn voor branding van producten en diensten, maar deze zijn ook toepasbaar op jouw persoonlijke merk.
Ook belangrijk om eens na te gaan is of jouw zelfbeeld overeenkomt met hoe anderen jouw zien. Wil je iets aan dat beeld veranderen? Dat kan. Belangrijk is dan wel om consistent te zijn in je gedrag en uitingen. Dus als je naar jouw hele pakketje kijkt, ben je dan geloofwaardig of zitten er tegenstrijdigheden in?
Sommige mensen zijn zich wel bewust van hun kwaliteiten maar vinden het gewoon doodeng om zichzelf te presenteren of om iets van zichzelf te laten zien. Faalangst, negatief zelfbeeld, verlegenheid. Allerlei mentale blokkades kunnen je in de weg zitten. Blijf daar niet mee rondlopen. Je kan je laten coachen en daardoor je zelfvertrouwen versterken.
Wil je meer weten over hoe jij je persoonlijk kunt profileren? De Sollicitatietrainer kan jou individueel coachen. We kijken zowel inhoudelijk naar het beeld wat je wilt afgeven, maar ook naar eventuele mentale obstakels en hoe die te overwinnen.
Herken jij je in dit artikel? Heb je tips? Of weet jij nog andere oorzaken die het ongemak rond persoonlijk profileren voeden? Zet het vooral in de comments.
EÉN OP TIEN SOLLICITANTEN BETRAPT OP LEUGEN OP CV
BNR Webredactie
Gisteren, 22:01
Update: vandaag, 07:17
Bijna één op de tien sollicitanten valt door de mand als hun cv en diploma’s worden gecontroleerd. Dat blijkt uit een rondgang langs drie grote screeningsbureaus. Het gaat dan om diploma’s die niet zijn behaald, opleidingen die niet zijn gevolgd of liegen over werkervaring.
Een jaartje werkloosheid wegpoetsen op je cv. Het klinkt zo verleidelijk. Gewoon zeggen dat je langer bij je vorige werkgever hebt gewerkt. Of op je curriculum je opleidingsniveau mooier voorstellen dan het daadwerkelijk is. Opschrijven dat je gymnasium hebt gevolgd, terwijl het in werkelijkheid HBS was. Dat was waar 50Plus-lijsttrekker over loog op zijn cv op de site van de Tweede Kamer. En hij is niet alleen.
Werkervaring oprekken
Er wordt veel gelogen op cv’s, zegt Harm Voogt van markleider CV-OK. ‘Je ziet dat mensen nog wel eens werkervaring willen oprekken om bepaalde zaken te vermijden, zoals een periode dat ze misschien niet aan het werk zijn geweest. Of dat verantwoordelijkheden zwaarder worden voorgedaan dan ze in het echt waren. Bij diploma’s kan het gebeuren dat mensen doen alsof ze diploma’s wel gehaald hebben terwijl dat niet zo is’, zegt Voogt.
De drie grote screeningbureaus onderzoeken samen jaarlijks naar eigen zeggen ruim 40.000 cv’s. René Reijenga van screenen.com stuitte gisteren nog op een geval van diplomafraude. ‘Levert een diploma en cijferlijst aan. Bij controle bleek dat hij niet op die opleiding had gezeten, maar wel diploma’s uit het verleden had gebruikt om een nieuw diploma te maken’, zegt Reijenga. Hoewel het vervalsen van een diploma eigen fraude in geschrifte is, wordt er bijna nooit aangifte gedaan. Daar staat een celstraf op van maximaal zes jaar of een flinke boete.
Hoger percentage
Ongeveer in één op de tien gevallen is er bij een cv-check sprake van ernstige onwaarheden. Annabel Venekamp van CV Veritas verwacht dat het werkelijke percentage nog veel hoger ligt. Want alle mensen die tegen de lamp lopen hebben vooraf toestemming gegeven voor zo’n onderzoek. ‘Wat we wel vaker meemaken is dat als we alle informatie van het screenen toesturen, dat het verzoek wordt teruggetrokken.’
Nog iets opvallends: geen van de screeningbureaus die BNR ondervroeg heeft het cv van politici onder ogen gehad. Terwijl dat toch in het geval van Krol nodig bleek te zijn.
Zoveel soorten bedrijven, zoveel soorten personeelsadvertenties. Je komt ze tegen in verschillende soorten en maten. Zo heb je in kranten de kleinere advertenties die vaak niet meer tekst bevatten dan bijvoorbeeld ‘Café De Tap zoekt barkeeper m/v’.
Daarnaast heb je personeelsadvertenties die een stuk uitgebreider zijn. Vooral de vacatures die je op internet vindt, zijn over het algemeen erg uitgebreid, omdat de werkgever hier (meestal) niet per woord, letter of karakter hoeft te betalen. In deze advertenties kun je dus veel meer informatie tegenkomen.
En die informatie is belangrijk voor als je aan het solliciteren gaat. Wie is de werkgever precies? Wat vertelt het bedrijf over zichzelf. Wat is het functie-profiel waar je aan moet voldoen, wat zijn de functie-eisen? Lees een advertentie dus altijd nauwkeurig. Je hebt het nodig bij je sollicitatie!
Hieronder vind je informatie over hoe een personeelsadvertentie er uit kan zien. Plus tips wat je met deze informatie kunt doen!
Een bedrijf kan zich in een personeelsadvertentie op verschillende manieren voorstellen:
Anoniem
Het is niet echt gebruikelijk, maar het komt voor dat een bedrijf zich anoniem presenteert. Er staat dan slechts een kreet als ‘Chemiereus zoekt personeel’ of ‘Grote bank in Amsterdam is op zoek naar…’
De redenen voor deze anonieme presentatie kunnen uiteenlopend zijn.
Het bedrijf is op zoek is naar een plaatsvervanger voor iemand die binnenkort ontslagen wordt.
Een van de belangrijkste personen binnen het bedrijf neemt ontslag en het bedrijf wil niet dat de concurrentie daarvan op de hoogte is.
Het bedrijf wil niet dat sollicitanten bij voorbaat afgeschrikt worden door de naam van het bedrijf
Anonimiteit kan dus een begrijpelijke reden hebben. Je hoeft zulke advertenties dus niet meteen op voorhand te wantrouwen.
Alleen de naam
Maar meestal zal het bedrijf in een vacature toch wel zijn naam vermelden. Bij grote bedrijven blijft het daarbij en vertellen ze verder niet wat het bedrijf precies doet. Grote bedrijven kunnen er ook wel vanuit gaan dat de werkzoekende het bedrijf kent. Toch zie je ook steeds meer bij grote bedrijven dat ze de advertentie gebruiken om zichzelf op een bepaalde manier te verkopen.
Positionering van het bedrijf
Het komt steeds meer voor dat een bedrijf de advertentie gebruikt om iets over zichzelf te vertellen. De vacature lijkt bijna ondergeschikt te worden. Veel aandacht gaat in de advertentie uit naar het positioneren van het bedrijf. Wat is de visie van het bedrijf, wat is de marktpositie en wat voor een werksfeer heerst er. Op die manier zet het bedrijf zich op een bepaalde manier neer en is de advertentie dus ook meteen een affiche voor het bedrijf zelf.
Daarbij werkt deze positionering ook gelijk als een eerste voorselectie voor eventuele sollicitanten. Indien een werkzoekende zich niet herkent in de doelstellingen en werksfeer van het bedrijf, zal hij minder snel solliciteren.
TIP: Lees altijd goed wat het bedrijf over zichzelf zegt in de advertentie. Zeker bij een eventueel sollicitatiegesprek kan dit erg van pas komen!
Een bedrijf kan om verschillende redenen personeel werven.
Uitbreiding
Ten eerste kan een bedrijf aan het groeien zijn, waardoor er meer ruimte is voor nieuw personeel. Het is altijd leuk om in een groeiend bedrijf te stappen, maar het heeft ook risico’s. Is de groei realistisch? Hoe zeker ben je van je plaats als de groei achterwege blijft? Mocht het bedrijf om bedrijfseconomische redenen toch weer moeten inkrimpen dan geldt vaak dat wie het laatste is binnengekomen het eerste ontslagen wordt (last in – first out).
Vervanging
Een vacature kan natuurlijk ook ontstaan omdat een bestaand personeelslid zijn baan opzegt. Dit lijkt een veiliger situatie om in een bedrijf te stappen, omdat de functie al bestaat en slechts vervangen dient te worden. Het kan ook zijn dat de vacature voor een tijdelijke functie bedoeld is. Bijvoorbeeld ter vervanging van een zwangerschap. Of voor het verrichten van seizoensarbeid.
Niet altijd staat de reden vermeld in een personeelsadvertentie. Maar indien je een zin tegenkomt als ‘Jong, groeiend bedrijf zoekt versterking…’ dan kun je er vanuit gaan dat het eerder om een uitbreiding gaat dan om een vervanging.
Functieprofiel
Bedrijven volstaan tegenwoordig niet meer met alleen het noemen van de functietitel voor de baan. De rol zal in een paar kernzinnen uiteengezet worden en vaak zal er een uitgebreide omschrijving staan van het project waarvoor mensen gezocht zullen worden. Daarnaast zie je veel dat bedrijven de taken en verantwoordelijkheden puntsgewijs uiteenzetten.
Functie-eisen
In de functie-eisen vind je alle eisen die een werkgever stelt aan de kandidaat. Veelvoorkomende eisen zijn:
Vereist opleidingsniveau (MBO, HBO, WO etc.) – dit is vaak het eerste selectiecriterium bij een bedrijf. Maar veel ervaring kan het gebrek aan een opleiding compenseren. Laat je dus niet op voorhand afschrikken.
Werkervaring – een bedrijf wil natuurlijk altijd een kandidaat met zoveel mogelijk werkervaring en zal dat altijd als eis stellen. Maar laat je hierdoor niet afschrikken als je weinig ervaring hebt. Ook niet als je minder ervaring hebt dan ze vragen. Uiteindelijk gaat het om het totale plaatje en misschien scoor je op andere punten juist erg voortreffelijk. Uit opiniepeiling op Monsterboard.nl (2002) bleek bijvoorbeeld dat recruiters de persoonlijkheid van een kandidaat belangrijker vinden dan zijn werkervaring!
Taalvaardigheid – voor sommige functies is een goede Nederlandse taalvaardigheid vereist (in woord en geschrift). Voor sommige functies ook zelfs de Engelse taal. Maar let op: als de functie niet specifiek een goede taalvaardigheid vereist (bij een magazijnmedewerker bijvoorbeeld) werkt deze eis indirect discriminerend, omdat men hiermee veel allochtone kandidaten bij voorbaat uitsluit! Lees ook: Wat bedrijven niet mogen in een vacature
Overige kenmerken – in bijna elke advertentie staat wel als eis dat de kandidaat stressbestendig, flexibel en een teamplayer moet zijn. Laat je ook hierdoor niet te veel afschrikken. Het feit dat het in elke advertentie staat geeft wel aan dat je deze eis met een korreltje zout moet nemen. Kijk om je heen en ga eens na hoeveel mensen jij kent die zoveel stressbestendiger zijn dan jij…
TIP: Lees goed wat het functieprofiel is en wat de functie-eisen zijn en speel daarop in bij het schrijven van een sollicitatiebrief. Pas desgewenst ook je CV in die richting aan. Wordt er erg duidelijk gevraagd om een goede taalvaardigheid, vergeet dat dan niet ook in je brief en/of CV te benadrukken. Schrijf altijd vanuit je eigen kwaliteiten naar de personeelsadvertentie toe – zodat uit jouw sollicitatie precies blijkt dat jij geknipt bent voor juist die baan…!
Loont het om na je studie als starter (nogmaals) een stage te lopen? Wij vroegen het stagebegeleiders, headhunters en recruiters.
Met jouw opleiding, inzet en capaciteiten verdien je een echt salaris in een echte baan. Waarom zou je na je studie dan nogmaals stage gaan lopen? Is dat echt een intelligente manier om je kansen op een baan te vergroten? Vijf overwegingen van stagebegeleiders, headhunters en recruiters.
1. Via een stage verruim je je netwerk
Voor veel afgestudeerde stagiairs is hun stage een middel om contacten op te doen. Dat geldt bijvoorbeeld voor de ‘industriële stage’, die academici geregeld lopen binnen hightechbedrijf ASML. ‘Het gaat vaak om aio’s, postdocs, of universitaire staf die een gerichte opdracht doen binnen ons bedrijf met als doel: praktijkervaring opdoen, werken aan industriële systemen, het laten landen van hun academische werk, of een netwerk opbouwen in de industrie’, zegt senior ontwerper en stagebegeleider Marcel Heertjes van het Nederlandse ASML.
‘Wanneer je stage loopt bij een bedrijf binnen de branche waar je een baan zoekt, kun je goed aan je netwerk bouwen’, zegt zegt PR manager en stagebegeleider Els van Rosse van Unilever. ‘Al afgestudeerd of niet: een stage is sowieso altijd aan te raden. Het is leerzaam, je ontwikkelt jezelf, je bouwt aan je netwerk, maakt kennis met het “werkritme” en leert verantwoordelijkheid te dragen voor eigen projecten.’
‘#Stages zijn voor #starters een perfecte manier om werkervaring op te doen’
2. Een afgestudeerde stagiair is niet raar
Je hoeft niet bang te zijn dat bedrijven het vreemd vinden wanneer je je als stagiair aanmeldt nadat je studie al is afgerond. Je bent namelijk niet de enige.
‘Ja, wij krijgen die aanvragen weleens’, zegt Van Rosse. ‘Soms omdat mensen tijdens hun studie geen tijd (meer) hadden voor een stageperiode doordat ze hun scriptie nog moesten schrijven of vakken moesten volgen. Daarnaast zie je dat nu de markt krap is, mensen toch graag relevante werkervaring op willen doen via een bewust gekozen stage. Zo kunnen hun ze kansen op de arbeidsmarkt vergroten.’
Van Rosse staat hiervoor open: ‘Als iemand een goede motivatie en een goed cv heeft, dan geven wij die persoon graag de kans een stage te lopen na het afstuderen.’ Zelfs als dat al een tijdje geleden is: ‘We kijken dan wel wat iemand in de tussentijd heeft gedaan.’
Ook advocatenbureau De Brauw Blackstone Westbroek krijgt ‘steeds vaker’ stage-aanvragen van afgestudeerden: ‘We merken dat het voor veel rechtenstudenten lastig is om in deze tijd een baan te vinden’, zegt recruiter Lisette de Vreeze. ‘Om de kans op een baan te vergroten – en het moment van solliciteren nog even uit te stellen – kiezen steeds meer studenten ervoor om direct na hun afstuderen eerst nog één of twee stages te gaan lopen. Hiermee vergroot je niet alleen je kansen op het vinden van een baan, maar kun je er zelf ook goed achterkomen welk kantoor goed bij je past.’
3. Een slim gekozen stage is een aanwinst op je cv
Niet elke stage voegt evenveel toe aan je cv. ‘Werkervaring opdoen in je vakgebied draagt altijd bij aan het vergroten van je kansen op een baan’, zegt HR-adviseur Marlica Ligtelijn van Rabobank Rotterdam. ‘Als de mogelijkheid er is om na je studie een stage te volgen, zou ik deze kans zeker grijpen. Het is echter wel van belang dat je inderdaad inhoudelijke werkervaring opdoet, die toegevoegde waarde heeft voor een potentiële werkgever. In een sollicitatiegesprek zou je dus toe moeten kunnen lichten op welke manier de stage heeft bijgedragen aan je ontwikkeling en je ervaring.’
‘Via een stage doe je in ieder geval ervaring op, over het algemeen op een hoger niveau dan een bijbaantje’, zegt Ramon de Meijer van ‘de Recruiter’. ‘Maar de beloning zal minder zijn. Probeer ook in te schatten of je er bijvoorbeeld na je stage in in dienst kunt of wilt komen. Pas wel op dat je niet ingezet wordt als goedkope kracht zonder dat je er zelf voordeel van hebt.’
4. Een stage kan rechtstreeks naar een baan leiden
Een van de beste manieren om je in de kijker te spelen bij een organisatie is om er stage te lopen. ‘Zo kun je goed laten zien wat je in je mars hebt’, zegt Heertjes.
‘Stages zijn voor starters een perfecte manier om werkervaring op te doen en om te snuffelen aan een bedrijf’, zegt interim recruiter en adviseur Jacco Valkenburg van recruit2. ‘Anderzijds is het voor bedrijven een laagdrempelige manier om starters te selecteren. Op basis van zo’n “arbeidsproef”, waarin een kandidaat meeloopt op de potentieel toekomstige afdeling en werkzaamheden verricht, kan een goede afweging gemaakt worden met een hoge voorspellende waarde op toekomstig succes in de baan.’
‘Het is beter om een extra #stage te lopen dan een minder relevant #baantje te nemen’
‘Het is beter om een extra stage te lopen dan een minder relevant baantje te nemen’, zegt directeur Ben Holewijn van NEWPEOPLE, dat bemiddelt tussen werkzoekende online marketeers en werkgevers. ‘Vanuit een stage kun je soms ook in dienst treden bij de werkgever waar je stage loopt. Onze communicatiewetenschapper Rinze is bijvoorbeeld ook na haar stage bij ons bureau “blijven hangen” en als marketeer bij ons aan de slag gegaan.’
NEWPEOPLE zoekt momenteel overigens een stagiair. En ja, dat mag iemand zijn die al is afgestudeerd.
5. Met een stage toon je initiatief
‘Het belangrijkste is dat je na je studie, als het niet meteen lukt een baan te vinden, iets doet waar je wat aan hebt’, zegt De Meijer. ‘Actief solliciteren, reizen, netwerken, vrijwilligerswerk, een carrièrestapje bij je bijbaan of een extra stage. Je wilt in ieder geval kunnen uitleggen bij een sollicitatie dat jij zelf hebt gekozen wat je doet en dat je daar de vruchten van hebt geplukt. Werkgevers houden van mensen die zelf in de lead zijn. Bij een sollicitatie vertellen dat de arbeidsmarkt zo moeilijk is en je een halfjaar op de bank hebt gezeten, spreekt niemand aan. Al is het na een zware studie misschien best te begrijpen.’